Opera i Filharmonia Podlaska – Europejskie Centrum Sztuki w Białymstoku imienia Stanisława Moniuszki

  • pl

Requiem. Missa Pro Defunctis Romana Maciejewskiego

Requiem. Missa Pro Defunctis Romana Maciejewskiego

Koncert pod Honorowym Patronatem Marszałka Województwa Podlaskiego Łukasza Prokoryma i Metropolity Białostockiego Arcybiskupa Józefa Guzdka

31 października zapraszamy na wyjątkowy koncert, podczas którego zabrzmi Requiem. Missa pro defunctis R. Maciejewskiego. To monumentalne dzieło kompozytor poświęcił „Ofiarom ludzkiej ignorancji, Ofiarom wojen wszech czasów, Ofiarom kaźni tyranów, Ofiarom ludzkiego bezprawia, Ofiarom łamania Boskiego porządku natury”.

Prawykonanie utworu miało miejsce podczas Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień” w dniu 20 września 1960 r. Nad Reqiuem Maciejewski pracował niemal 15 lat, powstawało w czasie, gdy zapadł na śmiertelną chorobę, którą udało mu się przezwyciężyć po całkowitej zmianie trybu życia. Kompozytor zaszył się w szwedzkich lasach, zaczął praktykować jogę, medytację, poszukiwał łączności z Bogiem.

Requiem. Missa pro defunctis to dzieło niezwykle uniwersalne, zachowujące tradycyjne zasady kompozycji, brzmienia i formy. Poprzedzone zostało mottem, słowami Chrystusa z Ewangelii według św. Łukasza (23, 34): „Ojcze, zapomnij im, bo nie wiedzą, co czynią”.

W koncercie wystąpią wybitni soliści: Wioletta Chodowicz (sopran), Joanna Motulewicz (mezzosopran), Andrzej Lampert (tenor), Artur Janda (bas) oraz Orkiestra i Chór Opery i Filharmonii Podlaskiej pod dyrekcją Maestro Adama Banaszaka.

Zapraszamy!


Przemijanie i trwanie

„Nie załatwimy się zatem szybko z historią Hansa Castorpa. Nie starczy na nią ani siedmiu dni tygodnia, ani nawet siedmiu miesięcy. Najlepiej nie zakreślać sobie z góry, przez jak długi czas ziemski ma nas ona trzymać w swych więzach. Chyba na miłość boską nie potrwa to aż siedem lat!”.

Słowa przywołane wyżej pochodzą ze wstępu do Czarodziejskiej góry Thomasa Manna. Jednym z bohaterów tej powieści staje się sam czas, który spowalnia, przyspiesza, a czasem prawie zatrzymuje narrację i akcję. Od pewnego momentu nie umiemy rozeznać, ile czasu minęło, ile go jeszcze przed nami. Mam silne przeświadczenie, że w podobny sposób Requiem Romana Maciejewskiego jest utworem, którego jednym z tematów i bohaterów jest czas. Z jednej strony myślę o kompozytorze, który pisze swój utwór przez bez mała piętnaście lat. Robi to celowo, wszak znamy wystarczająco wiele przykładów z historii muzyki, które udowadniają, że jest możliwym napisanie dzieła takiego rozmiaru w czasie wielokrotnie krótszym. Ta celowość rozpięcia procedury pisania utworu w czasie miała dać Maciejewskiemu możliwość organicznego włączenia komponowania w rytm życia, harmonii z naturą, modlitwy i medytacji. Z drugiej strony myślę też o samym utworze, który trwa około dwóch godzin i piętnastu minut. Jest to wyzwaniem percepcyjnym tak dla słuchaczy, jak i wykonawców. Na końcu oczekuje jednak nagroda wyjątkowa – możliwość katharsis, oczyszczenia, spokoju.

Ten monumentalny utwór jest w istocie nieukończony! Przez kilkanaście lat powstało pięć pierwszych części Mszy za zmarłych: Introit, Kyrie, Graduale, Tractus, Dies irae. Brakuje Domine Jesu, Hostias, Sanctus, Benedictus, Agnus Dei… Ile wtedy musiałoby trwać wykonanie? Jak wiele czasu miałoby zająć w takim przypadku jego komponowanie? Tak myśląc o tym zagadnieniu, widzimy, że Requiem Romana Maciejewskiego otwarte jest na wieczność, wiekuistość i ten moment przewidziany w Apokalipsie, gdy „czasu już nie będzie”.
Czym jest w końcu tych 135 minut wobec wieczności? Czas w przypadku tej kompozycji ma jeszcze jeden aspekt – terapeutyczny. Oczyszczanie, psychoterapia, uzdrawianie potrzebują czasu. Podobnie jak medytacja i modlitwa. To nie są dyscypliny dla zabieganych i niecierpliwych. Requiem Maciejewskiego tak samo wymaga czasu, by oddziaływać również na poziomie biologicznym na słuchaczy. Ale i metafizycznym – to muzyka, która zamiast „przemijania” wybiera „trwanie”.

Roman Maciejewski kształcił się u Nadii Boulanger. Znali i cenili go: Igor Strawiński, Francis Poulenc, Ingmar Bergman, Karol Szymanowski, Czesław Miłosz, Artur Rubinstein… Urodzony w Berlinie, wywodzący się z Leszna, wykształcony w Poznaniu, wyemigrował do Stanów Zjednoczonych i Szwecji. W licznych podróżach po świecie szukał odosobnienia w leśnych ostępach i na pustyniach. Zakładał i prowadził znakomite chóry, odrzucał intratne propozycje z Hollywood. Gdy zmagał się z chorobą, zaczął uprawiać jogę, modlić się i medytować, aż do momentu, w którym dolegliwości ustąpiły. Jego biografia to gotowy scenariusz na film lub wieloodcinkowy serial!

Pisząc Requiem, Roman Maciejewski tworzył nie tylko życiowe opus magnum, ale przede wszystkim chciał podziękować Stwórcy za zdrowie odzyskane po chorobie, która wydawała się nieuleczalna. Chciał też dokonać rozliczenia z koszmarem II wojny światowej. Dedykacja na pierwszej stronie partytury jest wstrząsająca: „Ofiarom ludzkiej ignorancji, Ofiarom wojen wszech czasów, Ofiarom kaźni tyranów, Ofiarom ludzkiego bezprawia, Ofiarom łamania Boskiego porządku natury”. Całość poprzedzona jest mottem – słowami Chrystusa wypowiedzianymi na Krzyżu (Łk 23, 24): „Ojcze odpuść im, bo nie wiedzą, co czynią”.

Oczywiście, mamy bardzo wiele opracowań Missa pro defunctis – z kompozycjami Wolfganga Amadeusa Mozarta, Giuseppe Verdiego, Gabriela Fauré, Benjamina Brittena i Krzysztofa Pendereckiego na czele. Kompozycja Maciejewskiego nie ma jednak swojego odpowiednika w całej historii muzyki. Jakie jest więc to dzieło?
Cytując słowa kompozytora to: „kilka promieni światła z tej krainy, gdzie nie ma czasu i przestrzeni”. Maciejewski chciał „pomostu między dawną przeszłością i teraźniejszością”. Jego utwór miał być zrozumiały, przystępny, inkluzywny – dla ludzi, do słuchania! A przy tym prosty, dający pojednanie i pokój. Twórca pisał go w harmonii z otaczającym światem – w rytmie połączonym z medytacją i modlitwą, ale też z naturą, przyrodą. Bardzo to franciszkańskie w duchu! Przez Maciejewskiego uzupełnione jego fascynacją hatha jogą. Oddając głos kompozytorowi: „staram się żyć tak, żeby sztuka moja była dowodem tego, że i w naszych czasach człowiek może żyć w harmonii z sobą, ludźmi i Bogiem”.

Requiem wynika więc z natury, zespolone jest z naturą i w pewnym sensie możemy powiedzieć, że jest utworem holistycznym. Dzieło w całości zostało napisane w systemie dur-moll. Nic dziwnego, że prawykonanie podczas awangardowej edycji Warszawskiej Jesieni w 1960 roku nie spotkało się z entuzjazmem. Dla kompozytora dur-moll oznacza naturalny porządek: „nigdy nie odchodziłem od naturalnych praw akustyki: od dźwięku z całą jego strukturą. Opieram się na diatonicznym trójdźwięku w dole, który w miarę poruszania się ku górze ulega coraz większej chromatyzacji […]”. Mamy więc – jako sposób działania kompozytora – czystą podstawę basową, zgodną z naturą. Diatonicznie na dole, chromatycznie u góry – dokładnie tak jak w szeregu alikwotów, tonów, z których składa się każdy z dźwięków. Sposób pisania utworu oddawać ma filozofię muzyki – pewien hołd wobec tego, z czego muzyka się składa, jej zasad fizycznych i akustycznych! Ale też założeniem jest długi i spokojny, jogiczny oddech, który przekłada się na kształtowanie fraz i melodii. Celem kompozytora nie było odmalowanie koszmaru wojny, ale ukojenie, rozluźnienie psychiczne, wyzwolenie od napięć, głębszy oddech. W takim rozumieniu utwór jest nie tylko kontemplacją śmierci, ale w równej mierze nadzieją życia.

A może to dzieło po prostu eklektyczne, zrozumiałe i przystępne, z potrójną, rozbudowaną i monumentalną fugą (Kyrie) ściśle napisaną w rygorze polifonii i kontrapunktu! Przecież to założenia, które wydają się niemożliwe do spełnienia! A jednak kompozytor w niezwykły sposób przetapia wszystko to w jedną całość, dodając jeszcze: chorał gregoriański, barokową formę, psalmodię, procesję, kondukt żałobny, ale też inspiracje muzyką francuską (Francis Poulenc!), filmową. Dies Irae, traktowane jako obraz, przynosi wizję przedstawioną muzyką najczytelniej programową, retoryczną. Danse macabre odmalowane jest tutaj w jednoznaczny sposób. Ale równie czytelny jest podział na niebo, piekło i ziemię. Osobnym tematem staje się światło – które już od pierwszych taktów oddane zostało muzyką – i jego przemiany! Ogromny aparat wykonawczy: chór, orkiestra (z poczwórną obsadą instrumentów dętych drewnianych, czelestą, harfami, dwoma fortepianami i organami), kwartet solistów. Instrumentacja jest nietypowa i przypomina mi organowe myślenie o włączaniu i wyłączaniu kolejnych głosów.

Notuję te słowa w Wielkopolsce, w Lesznie, skąd pochodził kompozytor i jego rodzina. Siedzę właśnie w jego symbolicznym gabinecie odtworzonym w Miejskiej Bibliotece, za chwilę spacerem przejdę na Rynek i przyjrzę się tablicy zamieszczonej na domu, w którym mieszkał. W końcu na miejskim cmentarzu zapalę znicz na grobie kompozytora, oddalonym o kilkadziesiąt metrów od grobu mojej rodziny.

Jeśli w wigilię dnia, w którym zgodnie z pradawną tradycją kłaniamy się cieniom naszych bliskich, chcemy szukać pokrzepienia, refleksji, nadziei, ale też oczyszczenia i przebaczenia, to wydaje mi się, że możemy je odnaleźć właśnie w tej muzyce. „Promień światła z krainy, gdzie nie ma czasu i przestrzeni”. O tym będę myślał, podnosząc batutę dzisiejszego wieczoru.

Adam Banaszak


ADAM BANASZAK
Kierownik Muzyczny Musicae Antiquae Collegium Varsoviense – Orkiestry Instrumentów Dawnych Warszawskiej Opery Kameralnej (od sezonu 2023/2024). W latach 2019–2024 był Kierownikiem Muzycznym Opery Wrocławskiej, a w sezonie 2021/2022 Dyrektorem Artystycznym Teatru Wielkiego w Łodzi. Opera jest najważniejszą dziedziną aktywności dyrygenta. Poprowadził przeszło 600 koncertów i spektakli, sprawował kierownictwo muzyczne lub podjął się współpracy przy przygotowaniu ponad 50 premier. Dyrygował takimi dziełami jak: Cyrulik sewilski, Kopciuszek G. Rossiniego, Napój miłosny G. Donizettiego, Traviata, Rigoletto, Nabucco, Don Carlos G. Verdiego, Madame Butterfly, Cyganeria, Tosca G. Pucciniego, Rycerskość wieśniacza P. Mascagniego, Pajace R. Leoncavalla, Eugeniusz Oniegin P. Czajkowskiego, Halka S. Moniuszki, Faust Ch. Gounoda, Carmen G. Bizeta. Współpraca z zespołami grającymi na instrumentach historycznych przyniosła m.in. wykonania Orfeusza C. Monteverdiego, Juliusza Cezara i Mesjasza G.F. Händla, Brockes-Passion G.P. Telemanna, Stworzenia świata J. Haydna oraz oper W.A. Mozarta. Muzyka W.A. Mozarta towarzyszy mu w szczególny sposób przez całą artystyczną drogę. Dyrygował premierami Cosi fan tutte, Wesela Figara, Czarodziejskiego fletu. Wielokrotnie prowadził również jego symfonie, koncerty fortepianowe i skrzypcowe, utwory sakralne i przedstawienia tzw. trylogii Mozart – Da Ponte. Dla wydawnictwa DUX z zespołami Warszawskiej Opery Kameralnej nagrał znakomicie przyjęte przez krytykę Requiem tego kompozytora. Szeroką paletę repertuarową dyrygenta dopełnia muzyka współczesna. Dokonał prawykonań oper P. Mykietyna (Czarodziejska góra) oraz Z. Krauzego (Yemaya – Królowa Mórz). Wielokrotnie sięgał także do dzieł rzadziej wystawianych (Trouble in Tahiti L. Bernsteina, Głos ludzki F. Poulenca). Dokonał nagrań Curlew River i The Burning Fiery Furnace B. Brittena. Prowadził spektakle w Warszawskiej Operze Kameralnej, Operze Wrocławskiej, Teatrze Wielkim w Łodzi, TW–ON, Operze Bałtyckiej w Gdańsku, Operze Krakowskiej, Operze Śląskiej w Bytomiu, OiFP, Operze Nova w Bydgoszczy, Operze na Zamku w Szczecinie. Regularnie współpracuje z zespołami filharmonicznymi (Poznań, Łódź, Kraków, Szczecin), pełni również funkcję I gościnnego dyrygenta Toruńskiej Orkiestry Symfonicznej. Jego koncerty i spektakle retransmitowane były przez Rundfunk Berlin-Brandenburg, Drugi Program Polskiego Radia, TVP Kultura, Radio Poznań i in. Nagrywał z Orkiestrą Polskiego Radia oraz Orkiestrą Akademii Beethovenowskiej. Jest adiunktem na Akademii Muzycznej we Wrocławiu ze stopniem doktora habilitowanego. Jako popularyzator opery na antenie Radiowej Dwójki poprowadził, wspólnie z A. Kwiecińską, cykl audycji o muzyce G. Pucciniego i J. Straussa. Dla Polskiego Radia współtworzy także podcast Anatomia opery. Dyrygent każdorazowo z radością wraca do OiFP, z którą współpracuje od 2014 r. (Skrzypek na dachu J. Bocka, Czarodziejski flet W.A. Mozarta, Zemsta nietoperza J. Straussa, Księgi zaczarowanego fletu).

WIOLETTA CHODOWICZ
Jest absolwentką wrocławskiej Akademii Muzycznej w klasie prof. A. Młynarskiej. Zadebiutowała w 2002 r. na scenie Teatru Wielkiego w Poznaniu jako Hrabina w Weselu Figara W.A. Mozarta, a kolejne jej kreacje na tej scenie to: Donna Elvira w Don Giovannim W. A. Mozarta oraz Bogna w Legendzie Bałtyku F. Nowowiejskiego. W latach 2003–2008, jako solistka Opery Wrocławskiej, śpiewała na tej scenie główne partie operowe, m.in. Paminę w Czarodziejskim flecie oraz Fiordiligi w Così fan tutte W.A. Mozarta, Mimi w Cyganerii G. Pucciniego, tytułową Halkę w operze S. Moniuszki, Agathę w Wolnym strzelcu C.M. von Webera, tytułową Hagith w operze K. Szymanowskiego, Helmwige w Walkirii R. Wagnera. Od 2004 r. związana jest również z TW–ON, gdzie dała się poznać jako Halka w operze S. Moniuszki, Donna Anna w Don Giovannim oraz Hrabina w Weselu Figara W.A. Mozarta, Marie w Wozzecku A. Berga, tytułowa Katia Kabanova w operze L. Janačka, Marta w Pasażerce M. Weinberga oraz Balladyna w Goplanie W. Żeleńskiego. W OiFP zadebiutowała partią tytułową w operze Turandot. W 2021 r. dołączyła do zespołu solistów OiFP, gdzie wystąpiła jako Ligia w Quo vadis F. Nowowiejskiego, Mimi w Cyganerii G. Pucciniego, Santuzza w Pajacach/Rycerskości wieśniaczej R. Leoncavalla/ P. Mascagniego. Występowała na scenach teatrów europejskich, w tym m.in.: Národnı́ divadlo Praha (Tatiana w Eugeniuszu Onieginie P. Czajkowskiego i tytułowa Rusałka A. Dvořáka), Národnı́ divadlo moravskoslezské Ostrava (Katia Kabanova L. Janáčka), Welsh National Opera Cardiff (Marie w Wozzecku A. Berga), Glyndebourne Opera (Rusałka), gościła także na scenie Israeli Opera w Tel Awiwie (Cio-Cio-San w Madame Butterfly G. Pucciniego). W latach 2015–2018 była solistką Opery Krakowskiej, gdzie wykreowała role tytułowej Butterfly, Hrabiny w Weselu Figara, Micaeli w Carmen i Elżbiety w Tannhäuserze. Śpiewała główne partie sopranowe w koncertowych wykonaniach Marii R. Statkowskiego, Giovanny d’Arco G. Verdiego, Zamku na Czorsztynie K. Kurpińskiego, Requiem G. Fauré, IX Symfonii i Missa solemnis L. van Beethovena, Te Deum A. Brucknera, Requiem G. Verdiego, III Symfonii „Pieśń o nocy” K. Szymanowskiego, III Symfonii „Pieśni żałosnych” M. Góreckiego, Das klagende Lied oraz II i VIII Symfonii G. Mahlera, Vier letzte Lieder R. Straussa, a także w dziełach K. Pendereckiego: Polskie Requiem, Te Deum, Strofy oraz Pieśni zadumy i nostalgii. Artystka ma w dorobku liczne nagrania płytowe: Giovanna d’Arco G. Verdiego, Maria R. Statkowskiego, Quo vadis F. Nowowiejskiego, Hagith K. Szymanowskiego, Manru I.J. Paderewskiego. Jest laureatką Paszportu „Polityki” za kreację w operze Katia Kabanova (2010). W 2023 r. na deskach Opery Śląskiej wykonała partię Amelii w Balu maskowym G. Verdiego.

JOANNA MOTULEWICZ
Ukończyła studia na Wydziale Wokalnym Uniwersytetu Muzycznego im. F. Chopina w Warszawie, w klasie śpiewu solowego prof. J. Janucik. W latach 2012–2015 była uczestniczką Akademii Operowej Teatru Wielkiego – Opery Narodowej w Warszawie. Od 2004 r. współpracuje z Zespołem Muzyki Dawnej „La Tempesta” pod kierunkiem J. Burzyńskiego, z którym regularnie koncertuje w Polsce i Europie, i z którym nagrała serię płyt pod nazwą Jasnogórska Muzyka Dawna. Od stycznia 2012 r. jest solistką Opery i Filharmonii Podlaskiej w Białymstoku. Na scenie podlaskiej opery występuje w produkcjach: Carmen G. Bizeta (partia tytułowa), Straszny dwór S. Moniuszki (Jadwiga), Traviata G. Verdiego (Flora), Zemsta nietoperza J. Straussa (książę Orlofsky), Czarodziejski flet W.A. Mozarta (III Dama), Baron cygański J. Straussa (Mirabella), Via Crucis/Cavalleria rusticana P. Łukaszewskiego / P. Mascagniego (Lola), a także w musicalu Korczak N. Stimsona i Ch. Williamsa (Łucja) oraz jako Fruma Sarah w Skrzypku na dachu J. Bocka. W czerwcu 2013 r. artystka rozpoczęła współpracę z Opera Classica Europa we Frankfurcie, gdzie pod batutą H. Richtera wystąpiła jako Fenena w Nabucco G. Verdiego. Dwa lata później została zaangażowana do Opery we Frankfurcie i w teatrze tym zadebiutowała partią Bronki w operze Pasażerka M. Weinberga. W kolejnych sezonach pojawiła się w inscenizacjach Tryptyku G. Pucciniego, Przygodach Lisiczki Chytruski L. Janáčka, Penelopy G. Faurégo. W 2015 r. zadebiutowała na scenie Teatru Wielkiego – Opery Narodowej w Strasznym dworze S. Moniuszki, a w sezonie 2016/2017 wystąpiła tam w operze Oniegin P. Czajkowskiego, a następnie w Carmen G. Bizeta. Sezon 2017/2018 przyniósł śpiewaczce debiut na scenie Theater an der Wien, gdzie wcieliła się w postać Bronki w Pasażerce. W tym czasie rozpoczęła także współpracę z Festiwalem Oper Barokowych „Dramma per musica”. W następnych sezonach artystka pojawiała się kolejno w Operze Bałtyckiej, Oper Graz (Austria), Opera Bielefeld (Niemcy) oraz w Teatrze Wielkim w Poznaniu, tam też wzięła udział w nagraniu Stabat Mater K. Szymanowskiego pod batutą J. Kaspszyka. W sezonie 2022/2023 zadebiutowała na deskach Opery Poznańskiej jako Ježibaba w Rusałce A. Dvořáka, a w kolejnym powróciła do teatru w Bielefeld, aby wcielić się w Carmen. W sezonie 2024/2025 zadebiutowała na deskach Opery Kameralnej w Warszawie partią Kornelii w operze Giulio Cesare G.F. Haendla, a następnie powróciła do Opery Bałtyckiej w Gdańsku, aby wcielić się w tytułową postać Carmen w operze G. Bizeta. Artystka współpracowała z wieloma wybitnymi dyrygentami. W gronie tym znajdują się: J. Kaspszyk, R. Kluttig, O. Lyniv, J. Mallwitz, A. Yurkevych, K.L. Wilson, Ch. Gedschold, L. Hussain, Ł. Borowicz, J.M. Florêncio, P. Przytocki, M.J. Błaszczyk, J. Debus, M. Dondajewski, Ch. Campestrini, C. Grabowski, M. Klauza, J.A. Modeß, J. Maksymiuk, M. Nowakowski, J. Hrusa, T. Tokarczyk, H. Richter, T. Wicherek, J. Burzyński, A. Banaszak.

ANDRZEJ LAMPERT
Urodzony w 1981 roku w Chorzowie. Solista Opery Śląskiej w Bytomiu. Absolwent Wydziału Jazzu i Muzyki Rozrywkowej Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach (klasa prof. dr hab. Renaty Danel) oraz z wyróżnieniem Wydziału Wokalno-Aktorskiego Akademii Muzycznej w Krakowie (klasa ad. II st. Janusza Borowicza). Stypendysta Ministra Kultury i Sztuki.
Od 2011 roku pobierał nauki w Wiedniu u prof. Heleny Łazarskiej, pod której opieką wokalną pozostawał do 2022 roku i wielokrotnie uczestniczył w jej kursach mistrzowskich w Salzburgu, Klagenfurcie i Krakowie. Laureat konkursów, m.in.: 3. Konkursu Wokalnego im. Ignacego Jana Paderewskiego w Bydgoszczy, 15. Międzynarodowego Konkursu Sztuki Wokalnej im. Ady Sari w Nowym Sączu i 15. Międzynarodowego Konkursu Wokalnego im. Imricha Godina Iuventus Canti we Vráblach. W 2010 roku jako Alfred w Traviacie Verdiego zadebiutował na scenie Opery Śląskiej w Bytomiu. W roku 2013 wcielił się tam w rolę Leńskiego w Eugeniuszu Onieginie P. Czajkowskiego, będąc już wówczas solistą Opery Krakowskiej, gdzie po raz pierwszy wystąpił jako Pinkerton (Madame Butterfly G. Pucciniego), a następnie jako: Nemorino (Napój miłosny G. Donizettiego), Barinkay (Baron cygański J. Straussa), Parys (Piękna Helena J. Offenbacha), Walther (Tannhäuser R. Wagnera), Don Narciso (Turek we Włoszech G. Rossiniego), Ernest (Don Pasquale G. Donizettiego), Riccardo Percy (Anna Bolena G. Dionizettiego) oraz Rydygier/Skald (Wanda J. Wnuk-Nazarowej). Ponadto na scenach polskich oper występuje jako Nadir (Poławiacze pereł G. Bizeta), Romeo (Romeo i Julia Ch. Gounoda), Ruggero (Jaskółka G. Pucciniego) czy Pasterz (Król Roger K. Szymanowskiego). W 2014 roku był Alfredem w premierze i serii przedstawień Traviaty w Operze Narodowej w Montpellier, a rok później zaśpiewał partię Tamina w Czarodziejskim flecie W.A. Mozarta w teatrze operowym w Baden. Na swoim koncie ma również szereg wykonań koncertowych, m.in. partii solowych w Pasji według św. Mateusza (Wiedeń, 2014) i Pasji według św. Jana J.S. Bacha (Salzburg, 2015). Ponadto jako „Preisträger” Międzynarodowej Letniej Akademii Uniwersytetu Mozarteum w Salzburgu, wystąpił podczas Salzburger Festspiele (2013). Otrzymał zaproszenia do udziału w przedstawieniach operowych, a także w projektach wokalno-instrumentalnych w Kanadzie, USA, Niemczech, Austrii, Holandii, Szwecji, Portugalii, Francji, Słowacji, Czechach, Ukrainie, Estonii, Litwie, Grecji. Brał udział w licznych nagraniach, m.in. w premierowym nagraniu opery Paria S. Moniuszki z Chórem i Orkiestrą Opery na Zamku w Szczecinie, Petite messe solennelle G. Rossiniego z Filharmonią Narodową, III Symfonii K. Szymanowskiego z NOSPR, Mszy (d-moll, Es-dur, Des-dur) S. Moniuszki z Polską Orkiestrą Radiową czy Requiem Krzysztofa Herdzina z Polską Orkiestrą Radiową i Chórem Filharmonii Narodowej. W roku 2020 za płytę Karol Szymanowski: Hagith z Polską Orkiestrą Radiową pod kierownictwem Dyrektora Michała Klauzy, jako solista (obok Wioletty Chodowicz, Ryszarda Minkiewicza, Dariusza Macieja i Łukasza Rosiaka) otrzymał nagrodę „Fryderyk” w kategorii „Album Roku Muzyka Oratoryjna i Operowa”. W roku 2017 został laureatem XI Teatralnych Nagród Muzycznych im. Jana Kiepury w kategorii ,,Najlepszy Śpiewak Operowy’’. W 2018 otrzymał nagrodę im. Zbigniewa Grucy „Dziennika Teatralnego” oraz „Złotą Maskę” za rolę wokalno-aktorską Romea w spektaklu operowym Romeo i Julia Ch. Gounoda w Operze Śląskiej. W roku 2020 (obok Placido Domingo) otrzymał w Salzburgu austriacką nagrodę muzyczną w kategorii „Najlepszy młody talent” za rolę Pasterza w operze Król Roger K. Szymanowskiego zrealizowaną w Operze w Grazu. W roku 2025 został wyróżniony Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Podczas realizacji koncertowych i fonograficznych, w tym dla Polskiego Radia i Telewizji, współpracował z wieloma wykonawcami muzyki popularnej, przede wszystkim zaś z zespołem PIN, który (obok Aleksandra Woźniaka i Sebastiana Kowola) od początku współtworzył. W duecie z Sarah Brightman nagrał utwór I Will Be with You, który ukazał się na europejskim wydaniu albumu Symphony. Jest laureatem popularnego w latach 90. programu telewizyjnego autorstwa Elżbiety Skrętkowskiej Szansa na sukces. Wykonawca przewodniej piosenki do serialu TVN Niania. Nagrał także wersję piosenki Route 66 na potrzeby polskiej wersji językowej filmu animowanego Auta. W duecie z Hanią Stach nagrał utwory – Moja muzyka to ty i Masz w sobie wiarę jako ścieżkę dźwiękową do filmów z serii High School Musical w polskiej wersji językowej, a także dubbingował postać Troy’a Boltona tejże produkcji.

ARTUR JANDA
Bas-baryton, pianista. Absolwent Warszawskiej Akademii Muzycznej w klasie śpiewu prof. A. Radziejewskiej i w klasie fortepianu prof. K. Gierżoda. Od 2008 r. jest solistą Warszawskiej Opery Kameralnej, gdzie występuje w kilkudziesięciu partiach operowych. W 2011 r. zadebiutował w National Theater Mannheim rolami Un Passante i Un Poliziotto w premierze Superfluminy S. Sciarrino. Jako Il Malaspina w Luci mie traditrici S. Sciarrino wystąpił na festiwalu „Warszawska Jesień” (2016) oraz na festiwalu „NODO” w Ostravie (2018). Od listopada 2016 r. współpracuje z TW–ON, śpiewając partie: Zbigniewa w Strasznym dworze S. Moniuszki, Escamilla w Carmen G. Bizeta, Don Alfonsa w Così fan tutte W.A. Mozarta oraz Dowódcy straży w Cardillacu P. Hindemitha. Występuje również gościnnie w Reiseopera w Enschede – Holandia, Operze Wrocławskiej, Operze Krakowskiej, Operze Nova w Bydgoszczy, Operze Bałtyckiej w Gdańsku, Teatrze Wielkim w Łodzi oraz w Polskiej Operze Królewskiej. W 2022 r. zadebiutował w prestiżowej Złotej Sali Musikverein w Wiedniu. Rok później zaśpiewał partię Escamilla w Carmen Bizeta w Opera National de Chile. W 2025 r. wystąpił w Teatro San Carlo w Neapolu w Salome R. Strausa. Artysta posiada również bogaty repertuar oratoryjny obejmujący najważniejsze dzieła J.S. Bacha, G.F. Händla, J. Haydna, W.A. Mozarta, Dvořáka, F. Liszta, G. Rossiniego, G. Fauré, W. Kilara czy K. Pendereckiego. Solista jest trzykrotnym laureatem Nagrody Fonograficznej „Fryderyk”. W latach 2019, 2020, 2022 i 2023 został nominowany do Teatralnej Nagrody Muzycznej im. Jana Kiepury w kategorii: Najlepszy śpiewak operowy. W 2020 r. został odznaczony przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej „Srebrnym Krzyżem Zasługi”.

VIOLETTA BIELECKA
Dyrygent i kierownik artystyczny Chóru Opery i Filharmonii Podlaskiej w Białymstoku. Od 1.12.2020 r. pełniła obowiązki dyrektora OiFP, a 3.11.2021 r. została dyrektorem tej instytucji. Ukończyła z wyróżnieniem studia w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie (kierunek dyrygentura chóralna u prof. J. Boka i prof. R. Zimaka). Jest absolwentką i byłym pracownikiem Podyplomowych Studiów Chórmistrzowskich i Emisji Głosu przy Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy. W 2000 r. z rąk Prezydenta RP otrzymała tytuł profesora sztuk muzycznych. Prowadziła Chór Politechniki Białostockiej, Chór Żeński „Schola Cantorum Bialostociensis” i Białostocki Chór Kameralny „Cantica Cantamus”, które zdobyły wiele cennych nagród i wyróżnień. Była inicjatorem i organizatorem Międzynarodowych Warsztatów Młodzieży Polskiej i Polonijnej Polskiej Filharmonii Pokoju. Współpracowała z Teatrem Wielkim – Operą Narodową w Warszawie jako konsultant wokalny chóru. Jest profesorem Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina Filii w Białymstoku. Od 2017 r. do 2024 r. powierzono jej funkcję kierownika Katedry Chóralistyki i Edukacji Artystycznej UMFC na Wydziale Instrumentalno-Pedagogicznym, Edukacji Muzycznej i Wokalistyki (1999–2005 kierownik Zakładu Dyrygentury Chóralnej; 2005–2012 Prodziekan Wydziału, w latach 2019–2024 członek Rady Uczelni, Rady Naukowej oraz Rady Dyscypliny Artystycznej UMFC). Wykształciła wielu chórmistrzów, wokalistów chóralnych i śpiewaków solowych. Od 2006 r. odnosi liczne sukcesy jako dyrygent i kierownik artystyczny Chóru OiFP, z którym bierze udział w prestiżowych festiwalach międzynarodowych, wykonując dzieła światowej literatury muzycznej w najbardziej renomowanych salach koncertowych. Przygotowała zespół do koncertów, transmisji radiowych i telewizyjnych oraz światowych nagrań CD w ramach najważniejszych międzynarodowych festiwali (m.in. „Chopin i jego Europa”, Wielkanocny Festiwal Ludwiga van Beethovena, „Warszawska Jesień”). W jej dorobku artystycznym szczególne miejsce zajmują wydawnictwa fonograficzne dzieł wokalno-instrumentalnych, oper, kantat, muzyki chóralnej a cappella, rozpowszechniane na rynku krajowym i zagranicznym. Płyty z udziałem Chóru OiFP zdobyły nagrody „Fryderyk” w 2008, 2009, 2016, 2017, 2022, 2023, 2024 r. oraz nagrodę „International Classical Music Award” 2018 w kategorii chóralnej (za Quo vadis F. Nowowiejskiego). Należy do sekcji muzyki poważnej Akademii Fonograficznej, która dokonuje oceny wydawnictw fonograficznych oraz wyboru laureatów nagród „Fryderyk”. Bierze także udział w pracach komisji ds. przyznawania Nagród Marszałka Województwa Podlaskiego w dziedzinie twórczości artystycznej, upowszechniania i ochrony kultury oraz stypendiów dla osób zajmujących się twórczością artystyczną, upowszechnianiem kultury i opieką nad zabytkami. Prof. Violetta Bielecka była wielokrotnie honorowana za dokonania artystyczne i zasługi dla kultury, otrzymała m.in. Teatralną Nagrodę Muzyczną im. J. Kiepury (2019), Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2008), a także Nagrodę im. J. Kurczewskiego za wybitne osiągnięcia w dziedzinie chóralistyki i propagowanie muzyki polskiej (2013). Z inicjatywy JM Rektora prof. dra hab. K. Barana w 2021 r. została odznaczona Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” pod auspicjami Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu prof. dra hab. P. Glińskiego. W 2025 r. za wybitne zasługi w popularyzowaniu polskiej kultury muzycznej oraz za osiągnięcia w pracy twórczej Prezydent RP A. Duda nadał jej Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski.

Data wydarzenia 31 X 2025
Czas trwania 2 godziny 20 minut
Cena biletów 50-100 zł
Miejsce wydarzenia Duża Scena
Odeska 1

Artyści

Orkiestra i Chór Opery i Filharmonii Podlaskiej
Adam Banaszak – dyrygent
Wioletta Chodowicz – sopran
Joanna Motulewicz – mezzosopran
Andrzej Lampert – tenor
Artur Janda – bas
Violetta Bielecka – kierownik Chóru OiFP

Program

R. MaciejewskiRequiem. Missa pro defunctis

#