Podczas 2. edycji kina letniego właśnie w Operze i Filharmonii Podlaskiej odbyła się polska premiera filmu „Wyrzutki” w reżyserii Sławomira Grϋnberga i Tomasza Wiśniewskiego. Pokazowi towarzyszyła wyjątkowa wystawa stworzonych do filmu prac znanego na całym świecie malarza Stanisława Żywolewskiego. Obcowanie z jego twórczością wyklucza obojętność. Malarstwo to zaskakuje, prowokuje, stawia pytania elementarne, o to kim jesteśmy i dokąd zmierzamy jako ludzkość. Nic dziwnego, bowiem artysta sztukę traktuje jak misję. Od najmłodszych lat rysunek było dla niego sposobem na powiedzenie tego, czego nie potrafił wyrazić słowami.
W swojej twórczości podejmuje trudne dla odbiorcy tematy społeczne i polityczne, jest moralistą i publicystą wydarzeń, które go otaczają. Obrazy Żywolewskiego charakteryzuje duża ekspresja formy, dominacja jaskrawej, kontrastowej kolorystyki. Jak mówi sam artysta, inspiracje barwą czerpał z obrazów widzianych na jarmarkach. Głęboka religijność malarza przełożyła się na jego fascynację ikoną. Urzeczony pięknem obserwowanych w pobliskiej cerkwi ikon, zaczął je studiować. Jednak jego malarstwo nie jest kopią obrazów sakralnych, wykorzystuje za to założenia formalne typowe dla ikony. Autor balansując między sferami sakrum i profanum, zwraca uwagę na wartości dlań najistotniejsze. Jego sztuka demaskuje rzeczywistość za pomocą symboli religijnych. Kierowany odrazą wobec hipokryzji ludzkiej, Żywolewski kreśli obrazy w sposób niezwykle dosadny, nie oszczędzając żadnych autorytetów. Ich dosłowność musi poruszyć widza, a śmiałe korzystanie z ikonografii chrześcijańskiej wywołuje niejednokrotnie ogromne poruszenie społeczne. Takie reakcje wzbudził m.in. kontrowersyjny w swej wymowie obraz „Droga krzyżowa z Lechem Wałęsą” czy „Madonna w masce przeciwgazowej” drukowana na okładce tygodnika „Wprost”. Niezwykle sugestywna twórczość Żywolewskiego podejmuje tematy przedstawiające współczesnego człowieka uwikłanego w sprawy związane z pieniędzmi, seksem czy globalizacją, zwraca uwagę na niebezpieczeństwo wojny i nieuchronną zagładę ekologiczną świata, wreszcie dowodzi moralnego upadku człowieka i cywilizacji. Niezmiennie jednak pokazując, że świat wartości najwyższych, trzeba stale kultywować, żeby ocalić istotę człowieczeństwa.
Stanisław Żywolewski
Urodził się w 1942 roku w Hajnówce i po dzień dzisiejszy na stałe jest związany z Podlasiem. Artysta samouk, malarz i rzeźbiarz. Jeden z najwybitniejszych malarzy religijnych w Polsce. Jego dzieła inspirowane sztuką jarmarczną i cerkiewną zyskały szerokie uznanie krytyków sztuki. Prace malarza znajdują się w wielu kolekcjach zagranicznych na całym świecie. Autor wystroju rzeźbiarskiego kościoła pod wezwaniem św. Cyryla i Metodego w Hajnówce. Swoją artystyczną postawę scharakteryzował krótko: „Myślę, że Bóg tworząc kosmos czuł się tak szczęśliwy, jak ja malując obrazy”.