Zapraszamy na uroczystą galę operową na zakończenie sezonu. W programie najpiękniejsze arie i chóry ze słynnych oper.
SIEDMIU WSPANIAŁYCH
Mocne jest rozpoczęcie tego heptameronu: GIUSEPPE VERDI poraża złowrogim zawołaniem chóru instrumentów dętych w Uwerturze do opery Moc przeznaczenia. W arii Tu che le vanità conosce z Don Carlosa archaizujący chór dętych ukazuje los francuskiej księżniczki Elżbiety: dla dobra kraju rezygnuje ona z miłości, wspomina chwile szczęścia, w modlitwie znajduje ukojenie. Początek miłości i obawy przed rozczarowaniem ukazuje też aria Violetty z Traviaty. Akcję Trubadura, osnutego na motywie tragicznej śmierci dziecka, rozpogadza Verdi Chórem Cyganów, pełnym metalicznych odgłosów perkusyjnych. Sławę i miano narodowego kompozytora Italii zyskał Verdi Nabuchodonozorem: babilońską niewolę Żydów odczytano jako aluzję do okupacji przez Austrię, chór niewolników Va, pensiero okrzyknięto narodowym hymnem. Muzycznie bogatszy jest chór Gli arredi festivi: apokaliptyczny z początku, przechodzi w łagodną modlitwę wśród harf. Znakiem rozpoznawczym GIOACCHINO ROSSINIEGO są mezzosopranowe arie koloraturowe i niespotykane dotąd przyspieszenia tempa – symptomy nawiązania do tradycji z czasów włoskiej dominacji w muzyce europejskiej. Styl barokowej opery seria zdradza w Semiramidzie żeńska obsada głównej męskiej roli, młodego dowódcy Arsacego. Uwertura do Włoszki w Algierze, rozpoczęta skradającym się pizzicatem smyczków, przeobraża się w dynamiczne crescendo. Ta opera o beju, planującym zamienić żonę na Włoszkę, ukazuje perypetie i spryt Włoszki w arii O cruda sorte. Boleje ona nad męską niegodziwością, ale i obmyśla plan ratunku – brawura koloratur oddaje jej własną odwagę. W arii Figara Largo ad factotum z opery buffa Cyrulik sewilski zawrotne tempo włoskiej taranteli ukazuje tempo życia bohatera. Dwuczęściowość arii, z koloraturową pointą Rossini przejął od WOLFGANGA AMADEUSZA MOZARTA. W operze buffa Così fan tutte intrygą jest pikantny plan dwóch mężczyzn, uwiedzenia własnych narzeczonych, by sprawdzić, czy rzeczywiście „czynią jak wszystkie” (tak brzmi polski tytuł opery). Plan napotyka przeszkodę u jednej z sióstr, Fiordiligi w arii Temerari…Come scoglio. Dziewczyna oburza się na zaloty przebierańców we wzburzonym recytatywie, w koloraturach deklaruje niezłomność. CAMILLE SAINT-SAËNS w Samsonie i Dalili skupił uwagę na filistyńskiej Macie Hari. Impresjonistyczną kolorystyką orkiestry oddał seksapil Dalili w zmysłowej arii Mon coeur s’ouvre à ta voix.
Słowianie poczciwsze przedstawiali charaktery. STANISŁAW MONIUSZKO w Strasznym dworze, słowami polonezowej arii Miecznika Kto z mych dziewek, nakazuje kandydatom na mężów nie knuć, nie zabijać ale „grzmieć z gwintówki, tęgo krzesać karabelę, za Ojczyznę oddać krew, kochać Boga, bratni lud”. Kandydatkę na żonę godną polskiego szlachcica przedstawił kompozytor w Hrabinie: Bronia, w smutnej arii O mój dziaduniu, tęskni za dworkiem białym, alkierzykiem, kościółkiem, rodzicami na cmentarzu. Rozpogodzenie tonacji zdradza, że tęskni też za Kazimierzem. W Verbum nobile szlachcic Stanisław w polonezowej piosence Niech ożywcze słonko odmawia planowego wyjazdu ze względu na Zuzię. Bronia i Zuzia przypominają Zosię z Pana Tadeusza. Czeska syrenka, bohaterka Rusałki ANTONÍNA DVOŘÁKA tęskni za mężczyzną, którego podejrzała kąpiącego się w jeziorze. W słynnej arii Měsíčku na nebi hlubokém prosi Księżyc, by piękny pływak odwzajemnił jej uczucia. Podobną prośbę złożyła w Eugeniuszu Onieginie PIOTRA CZAJKOWSKIEGO Tatiana w liście do Oniegina. Ten odpowiada jej sucho w arii Wy mnie pisali. Partia orkiestry zapowiada, że będzie żałował swej odmowy. Galę zamyka MONIUSZKO najzadzierzystszym mazurem świata: chórem Hej zagrajcie siarczyście!
Magdalena Gajl
Sponsor koncertu:
